Stowarzyszenie jest dobrowolną nie zarobkową organizacją społeczną. Mogą je tworzyć obywatele mający pełną zdolność do czynności prawnych. Stowarzyszenie powołuje się konkretnym celu. Jest on określony przez członków stowarzyszenia w statucie.
Podstawowe cechy stowarzyszenia to dobrowolność, samorządność, trwałość i to, że powołuje się je w celach nie zarobkowych. Do stowarzyszeń zaliczamy:
- stowarzyszenia zwykłe
- stowarzyszenia zarejestrowane w KRS
- związki stowarzyszeń
- kluby sportowe
Te pierwsze, czyli stowarzyszenie zwykłe nie ma osobowości prawnej. Swoje cele realizuje na podstawie uchwalonego regulaminu. Środki na tę działalność uzyskuje ze składek członkowskich.
By założyć takie stowarzyszenie potrzebne są przynajmniej trzy osoby. Spośród siebie wybierają przedstawiciela, który będzie reprezentował stowarzyszenie. Potem wystarczy tylko opracować regulamin stowarzyszenia i zgłosić na piśmie jego utworzenie do organu nadzorującego (starosty)
Jakie dokumenty są potrzebne do założenia stowarzyszenia?
Najważniejszym dokumentem jest podpisane przez założycieli zawiadomienie o założeniu stowarzyszenia skierowane do starostwa wraz ze spisem autorów ugrupowania. Na liście powinno się znajdować: imię, nazwisko, data, miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania i własnoręczny podpis każdego z członków.
Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom
Do tego trzeba dołączyć listę obecności założycieli uczestniczących w zebraniu założycielskim, protokół z tego zebrania zawierający informacje o podjęciu uchwały o założeniu stowarzyszenia. Na spotkaniu założycielskim przyjmuje się też regulamin. Powinien określać cel, siedzibę, teren, środki działania oraz przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie.
Jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zgłoszenia stowarzyszenia nie zostanie wydany przez starostwo zakaz działalności - stowarzyszenie może rozpocząć działalność.
Od maja 2016 r. w ustawie o stowarzyszeniach zapisano, że starosta jako ustawowy organ nadzorujący będzie mógł sprawować nadzór nad takimi organizacjami i np. wezwać stowarzyszenie do przedłożenia sprawozdań czy uchwał.
Stowarzyszenia zwykłe miały ograniczoną możliwość pozyskiwania środków na swoją działalność.
Po nowelizacji te uzyskają nowe możliwości działania. Będą mogły pozywać i być pozywane, ubiegać się o dotacje, powoływać zarządy i organy kontroli wewnętrznej, zawierać umowy prawne czy robić zbiórki publiczne. Po wejściu nowelizacji, stowarzyszenie zwykłe stanie się podmiotem prawa.
Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS jest kolejną formą prowadzenia działalności społecznej. Jest to dobrowolne, samorządowe i trwałe zrzeszenie utworzone w celach nie zarobkowych. Ma osobowość prawną.
Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom
Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS może:
- prowadzić działalność gospodarczą
- przyjmować darowizny, spadki, dotacje, korzystać z datków publicznych
- łączyć się w związki stowarzyszeń
- powoływać oddziały terenowe
- zrzeszać osoby prawne
- otrzymać statut organizacji pożytku publicznego
Jak zarejestrować stowarzyszenie w KRS:
Najpierw trzeba zebrać przynajmniej 7 osób. Potem opracować statut.
Statut stowarzyszenia powinien zawierać:
- nazwę stowarzyszenia
- teren działania i siedzibę
- cel i sposób realizacji
- sposób nabywania i utraty członkostwa
- władze stowarzyszenia
- sposób reprezentowania stowarzyszenia, jak również zaciągania zobowiązań majątkowych oraz warunki uchwał
- sposoby pozyskiwania środków finansowych, ustanowienia składek członkowskich
- zasady dokonywania zmian statutu
- sposób rozwiązania stowarzyszenia
Kolejnym elementem jest zwołanie zebrania założycielskiego. Na zebraniu założycielskim podejmowana jest uchwała o powołaniu stowarzyszenia oraz wybierany jest komitet założycielski. Członkowie komitetu (zazwyczaj 3 osoby) podpisują dokumenty o rejestrację stowarzyszenia. Ważne by podczas zebrania założycielskiego było obecnych minimum 7 osób.
Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom
Złożenie wniosku o rejestrację do KRS
Właściwym sądem dla rejestracji stowarzyszeń jest Sąd Rejonowy mający siedzibę w mieście będącym siedzibą wojewody. Do KRS składamy wniosek o wpisanie stowarzyszenia na urzędowym formularzu KRS-W20. Do formularza dołączamy wypełniony załącznik KRS-WF „Założyciele” Jest to informacja o osobach wchodzących w skład komitetu założycielskiego, a także załącznik KRS - WK „Wspólnicy reprezentujący spółkę”. Jeżeli zgłaszamy jednocześnie wpis działalności gospodarczej do rejestru przedsiębiorców wypełniamy załącznik KRS- WM „Przedmiot działalności” Druki formularzy można pobrać ze strony internetowej Ministra Sprawiedliwości www.ms.gov.pl – zakładka „Krajowy Rejestr Sądowy”.
Dodatkowo należy złożyć statut stowarzyszenia (w dwóch egzemplarzach) podpisany przez członków zespołu założycielskiego na każdej ze stron; listę założycieli stowarzyszenia, listę obecności założycieli; protokół z zebrania założycielskiego, informację o siedzibie stowarzyszenia
Jeżeli stowarzyszenie rejestruje również działalność gospodarczą składa uwierzytelnione notarialnie lub przed sądem wzory podpisów.
Szukasz usług księgowych związanych z artykułem? Prześlij zapytanie ekspertom
Wnioskujący o wpis do KRS powinien również dołączyć zaświadczenie o wniesieniu opłaty za rejestrację, lub wniosek o zwolnienie z opłaty. Zwolnienie z opłaty nie obejmuje wpisu do rejestru przedsiębiorców. Sąd w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku wyraża zgodę na zarejestrowanie stowarzyszenia. Otrzymuje ono osobowość prawną i może zacząć działać z chwilą wpisania do KRS.
Postępowanie w sprawie o wpis do rejestru stowarzyszeń jest wolne od opłat. Jeżeli stowarzyszenie będzie miało zamiar prowadzić działalność gospodarczą, za wpis do rejestru trzeba będzie zapłacić 500 zł, i 100 zł za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.